Công tác xã hội bệnh viện: Còn đó những trăn trở

Nơi nỗi đau được sẻ chia

Trong xã hội hiện đại ngày nay, vai trò của công tác xã hội trong xã hội nói chung và ngành Y tế nói riêng ngày càng được đề cao.

Đối với ngành Y tế, nhân viên công tác xã hội là cầu nối tình cảm giữa cán bộ y tế với người bệnh, hỗ trợ đắc lực trong công tác khám, chữa bệnh. Với người bệnh, nhân viên công tác xã hội là người bạn tinh thần, giúp họ hồi phục nhanh và sớm được ra viện, trở về với vòng tay ấm áp của người thân và gia đình.

Theo ông Trần Quý Tường, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh - Bộ Y tế, hiện nay, với sự quá tải ở các bệnh viện, áp lực công việc nặng nề đối với người thầy thuốc đã ảnh hưởng không nhỏ tới quá trình khám, chữa bệnh cho nhân dân. “Do vậy, nếu có sự tham gia của nhân viên công tác xã hội hoặc cán bộ y tế được trang bị tốt kỹ năng công tác xã hội sẽ làm tăng sự hài lòng của người bệnh, khiến họ tuân thủ điều trị và chất lượng khám chữa bệnh sẽ được tăng lên. Đồng thời, đây cũng là biện pháp quan trọng góp phần nâng cao y đức của người thầy thuốc”, ông Tường chia sẻ.

Nhân viên công tác xã hội tại Bệnh viện Việt Đức đang giúp đỡ bệnh nhân.

Tìm hiểu phóng viên được biết, hiện tại nhiều bệnh viện đã tổ chức bếp ăn từ thiện, phát cơm, cháo cho người bệnh nghèo hoặc tổ chức các đợt khám bệnh, chữa bệnh nhân đạo, miễn phí cho người nghèo, người gặp hoàn cảnh khó khăn trong xã hội.

Ở một số bệnh viện hiện đã có mô hình công tác xã hội và đội ngũ tình nguyện viên tham gia hỗ trợ bệnh nhân, cán bộ y tế trong phân loại, tư vấn, giới thiệu dịch vụ, hỗ trợ chăm sóc người bệnh... góp phần đáng kể giảm tải những khó khăn trong quá trình khám, điều trị.

Theo ông Nguyễn Quốc Anh, Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, để đẩy mạnh hoạt động xã hội phục vụ người bệnh, bên cạnh hoạt động chỉ dẫn, cung cấp thông tin, giới thiệu về dịch vụ khám, chữa bệnh của bệnh viện cho người bệnh, bệnh viện còn tổ chức hỏi thăm người bệnh và người nhà người bệnh để nắm bắt thông tin về tình hình sức khỏe, hoàn cảnh khó khăn của người bệnh, xác định mức độ và có phương án hỗ trợ về tâm lý, xã hội và tổ chức thực hiện.

Bên cạnh đó, ông Nguyễn Quốc Anh cho biết, hiện Bệnh viện Bạch Mai còn tư vấn cho người bệnh về quyền, lợi ích hợp pháp và nghĩa vụ của người bệnh, các chương trình, chính sách xã hội về bảo hiểm y tế, trợ cấp xã hội trong khám bệnh, chữa bệnh.

Đồng thời hướng dẫn người bệnh các thủ tục khám bệnh, đến các khoa phòng cần thiết, xoa dịu nỗi đau bệnh tật của bệnh nhi, lắng nghe ý kiến, tâm tư của người bệnh để phản ánh với bác sỹ và lãnh đạo bệnh viện, trợ giúp đắc lực cho bác sỹ, tạo ra mối thiện cảm, sự gắn kết giữa bệnh nhân - bệnh viện - người nhà bệnh nhân, góp phần làm hài lòng người bệnh.

Chị Lê Thị Hảo, cán bộ công tác xã hội, Viện Huyết học và Truyền máu Trung ương cho biết, mặc dù còn nhiều khó khăn vất vả song chị cảm thấy rất hạnh phúc mỗi khi một hoàn cảnh bệnh nhân khó khăn được nhận sự trợ giúp của các cá nhân và tổ chức xã hội. "Ở bệnh viện, nơi sự sống và cái chết chỉ cách nhau trong gang tấc, tôi phần nào thấu hiểu nỗi đau, sự bất hạnh của những người không may gặp bạo bệnh. Khi đó, ngoài sự động viên về tinh thần của người thân họ cũng rất cần sự trợ giúp về mặt vật chất của những người may mắn hơn. Được giúp họ, được san sẻ với nỗi đau của bệnh nhân tôi thấy trân trọng cuộc sống hơn cũng như khát khao muốn làm được thật nhiều việc hơn nữa để giúp đỡ cho họ", chị Hảo tâm sự.

Còn đó những băn khoăn

Vẫn biết công tác xã hội là hoạt động rất cần thiết tại các cơ sở y tế, song hiện nay vẫn còn đó những khó khăn nhất định.

Theo ông Trần Quý Tường, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh - Bộ Y tế, hiện công tác xã hội vẫn chưa được quan tâm đúng mức, chưa có chức danh chuyên môn về công tác xã hội trong cơ cấu nhân sự y tế và chưa có phòng công tác trong tổ chức bộ máy của bệnh viện.

Bên cạnh đó, qua tìm hiểu phóng viên được biết hiện đội ngũ làm công tác xã hội mới được thực hiện tốt ở các bệnh viện lớn, bệnh viện tuyến Trung ương, còn bệnh viện tuyến tỉnh, tuyến huyện hoạt động này vẫn chưa được coi trọng, do vậy chưa tạo được bước đột phá về chất lượng phục vụ khiến bệnh nhân tại các cơ sở y tế này hài lòng.

Ngoài ra, hiện phần lớn cán bộ làm công tác xã hội trong các bệnh viện chưa được đào tạo chính quy về nghiệp vụ này mà nhiều trong số đó là cán bộ kiêm nhiệm hoặc công tác ở lĩnh vực khác sau đó chuyển công tác sang lĩnh vực công tác xã hội.

Đó còn chưa kể, hiện những hoạt động công tác xã hội tại các bệnh viện vẫn chỉ được tiến hành ở những giải pháp có tính chất khách quan, bên ngoài nhằm kêu gọi giúp đỡ cho bệnh nhân từ các tổ chức xã hội song lại chưa có sự chủ động hợp tác giữa cán bộ xã hội và cán bộ y tế trong bệnh viện để cùng nhau nâng chất lượng khám chữa bệnh lên cao.

Để khắc phục những khó khăn còn tồn tại này, theo ông Trần Quý Tường, Bộ Y tế đã chỉ đạo các Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, các đơn vị trực thuộc Bộ Y tế thành lập Ban chỉ đạo, phân công đơn vị đầu mối làm thường trực triển khai nghề công tác xã hội, xây dựng kế hoạch cụ thể triển khai hoạt động này tại các địa phương, đơn vị.

Thời gian tới, Bộ Y tế sẽ đẩy mạnh truyền thông về nghề công tác xã hội trong y tế; xây dựng mô hình điểm, rút kinh nghiệm, sau đó nhân rộng các cơ sở hoạt động tốt, hiệu quả, đồng thời biểu dương, khen thưởng các cá nhân làm tốt, xử lý nghiêm những cán bộ mắc sai phạm nếu có.

"Với quyết tâm và sự nỗ lực của Bộ Y tế, sự phối hợp của các Bộ, ngành, sự cố gắng của các địa phương, đơn vị và sự hưởng ứng, động viên của nhân dân, tôi tin tưởng rằng sẽ sớm hình thành và phát triển nghề công tác xã hội trong ngành Y tế, góp phần tăng cường chất lượng, hiệu quả của sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân", ông Trần Quý Tường nói.